Artikel • 3 min read
Productiviteit over de hele wereld
Het ene land is het andere niet en dat geldt qua productiviteit al net zo. Ontdek welke landen het meest voor elkaar krijgen – en wat de toekomst van ons gaat verlangen.
Door Branco van der Werf
Laatst gewijzigd 23 januari 2024
De moderne wereld vraagt om ongekende productiviteit. Hoe meer je immers produceert, des te beter je je klanten kunt bedienen en des te groter de groei. Maar zodra je landen met elkaar gaat vergelijken, valt op dat het ene land veel meer voor elkaar krijgt dat het andere. In dit blog lees je welke landen het productiefst zijn, hoe ze dat aanpakken en wat de toekomst van ons gaat verlangen.
Wat zijn de meest productieve landen ter wereld in 2022? In de onderstaande grafiek zie je hoe de tien meest productieve landen in 2022 het ervan af hebben gebracht.
De lijstaanvoerders en hun geheim
Zoals je kunt zien, spant Luxemburg de kroon. Een klein land, weliswaar, maar wel een dat kennelijk als geen ander toegevoegde waarde weet te produceren. Zoals veel Nederlanders wel zouden verwachten, wordt Scandinavië ruimschoots vertegenwoordigd: alleen Finland schittert in deze top-10 in afwezigheid. Opvallend genoeg heeft ook Ierland een plekje weten te veroveren, maar de landen van het Verenigd Koninkrijk niet. Nederland staat op plaats 10.
De verschillen tussen nummers 2 tot en met 10 zijn niet heel groot, terwijl het verschil tussen Luxemburg en de rest nogal opvalt. Hoe kan dat? Het geheim van Luxemburg is specialisatie. Het land beschikt over een sterk ontwikkelde financiële sector, die de productiviteitscijfers nogal ten goede komt. Hetzelfde geldt in zekere zin voor Noorwegen: de Noren zijn vaardige olieproducenten, waardoor de productiviteit per uur daar bijzonder hoog is.
Stokkende groei, al jarenlang
Hoe zit dat eigenlijk met de Nederlandse productiviteit? Daar is iets opvallends mee aan de hand. Na 1945 nam de welvaart in Nederland rap toe doordat de arbeidsproductiviteit sterk steeg, maar in de periode 1950-1975 vlakte de groei al af tot 4% per jaar, en sinds 2010 bedraagt de arbeidsproductiviteitsgroei nog maar 1%. De reden daarvoor is niet helemaal duidelijk, maar wat in ieder geval wel opvalt, is dat in veel geïndustrialiseerde landen de groei stagneert.
De sleutel tot meer productiviteit was altijd technische innovatie. Iemand deed een geweldige uitvinding – de pijl en boog, de auto, het zeilschip, de typemachine, het spinnewiel, de bril, internet, de smartphone en ga zo maar door – en al snel maakt de maatschappij er gretig gebruik van omdat je er tijd mee bespaart. En dat leidt dan weer tot productiviteitsgroei.
De laatste twee decennia zijn er wederom allerlei vernuftige uitvindingen gedaan. Toch lopen geïndustrialiseerde landen tegen productiviteitsgroei aan. Zou dat dan betekenen dat dat we de grens van technologische innovativiteit hebben bereikt?
Werk slimmer, niet harder
Er zijn pessimisten die denken van wel; voor hen is meer productiviteit fictie. Bij Zendesk zien we de zaken wat zonniger in. Je moet niet harder werken, maar slimmer. Wij mensen werken immers al zo hard dat gewoonweg het werktempo verhogen weinig zin heeft en door stress en overweldiging eerder averechts werkt.
Slimmer werken dus. Maar hoe pak je dat aan? Met automatisering! De mens staat aan de vooravond van een enorme automatiseringsslag, waardoor allerlei klusjes en taakjes die nu nog handmatig worden gedaan, zullen worden overgenomen door machines en AI. Daardoor houden mensen meer tijd over voor zaken die meer toegevoegde waarde hebben – en dat gaat de productiviteit verder laten toenemen.
Zulke boude beweringen vragen om goede voorbeelden. Neem nu het onderwijs. Veel docenten doen hun nakijkwerk nog met de hand, wat foutgevoelig is en veel tijd kost. Stel je nu eens voor dat een docent de helft van een toets kan laten nakijken door een slimme, technologische nakijkassistent: opeens heeft de docent meer tijd over voor een steengoede lesvoorbereiding.
Ander voorbeeld: salesmedewerkers. Hoe je het ook wendt of keert, zonder verkopers kunnen bedrijven niet overleven. Toch zijn veel verkopers nog altijd veel tijd kwijt aan administratie en tijdrovende klusjes, zoals mailinglijsten segmenteren en klantprofielen compileren. Met automatisering bevrijd je je salesmedewerkers van werk met weinig meerwaarde, waardoor ze meer tijd overhouden voor waardescheppend contact met de klant.
Hoe de lijst met de meest productieve landen er over 10 jaar uit ziet, laat zich natuurlijk niet zomaar voorspellen, maar we durven wel te stellen dat de sleutel ‘m niet zit in mensen harder laten werken. Ze doen immers al zo veel! De ironie is dat je ze, met behulp van technologie, juist minder wilt laten doen, zodat ze zich beter kunnen concentreren op de waardevolle taken die ze wél doen.
Mocht je nu denken: tja, een technologiebedrijf als Zendesk dat technologie de hemel in prijst… Het Nederlandse Ministerie van Economische Zaken en Klimaat bereikte in 2019 al dezelfde conclusie: “Voor de nabije toekomst lijken vooral investeringen in sleuteltechnologieën, immateriële investeringen en het benutten van nieuwe technologische toepassingen, in combinatie met institutionele vernieuwing van onze economie, de nieuwe bronnen van groei te worden.” Het moge duidelijk zijn: de toekomst is technologie – en technologie is de toekomst.