We kunnen er niet meer naast kijken – de digitalisatie is overal, en ook onze manier van zakendoen moeten we aanpassen aan onze digitale samenleving. Maar wat is dat juist – digitaal ondernemen – en hoe doe je dat op z’n best? In dit artikel nemen we je mee in de wereld van digitaal zakendoen.
Wat is digitaal zakendoen?
Je onderneming digitaliseren gebeurt meestal niet van een dag op de andere. Het is een proces dat meestal op een natuurlijke manier en beetje bij beetje gebeurt, waarbij de veranderingen vaak uit elkaar voortvloeien. Met digitaal zakendoen verwijzen we meestal naar de e-commerce, oftewel de online ondernemingen. Maar eigenlijk is het begrip breder dan enkel e-commerce of het online verkopen van je diensten of producten. Zo bevat het bijvoorbeeld ook de producten of diensten zelf die online-gebaseerd kunnen zijn (denk maar aan Netflix, bijvoorbeeld).
De evolutie van het digitaal zakendoen is al enkele decennia aan de gang. Als het vroeger enkel ging om online betalingen voor op een website gekochte producten, krijg je tegenwoordig vaak de tickets van aankopen in fysieke winkels binnen via email. Het digitaal zakendoen is dus geen begrip dat zwart-wit is, maar eerder als een percentage beschouwd kan worden.
Waarom is digitaal zakendoen belangrijk?
Digitale handel stelt klanten in staat goederen en diensten te kopen via zelfservice, en op interactieve wijze. Aangezien alles digitaal verloopt, kunnen veel meer klanten je vinden dan indien je slechts op een fysieke locatie aanwezig bent. Je doelgroep wordt dus opeens aanzienlijk groter, en je hebt veel meer potentiële klanten. Dit geeft uiteraard enorme groeimogelijkheden aan je bedrijf, indien je deze kans op een goede manier aanpakt. Tegenwoordig is het online aankopen doen een van de normaalste zaken geworden, en kan e-commerce je bedrijf een enorme boost geven. Het geeft je ook de mogelijkheid om de klantervaring en verkoopcijfers te verbeteren.
Digitaal zakendoen hoeft ook niet het enige kanaal te zijn waarop je je producten of diensten aanbiedt. Het kan perfect als aanvullend verkoopkanaal dienen, naast een fysieke locatie, indien je fysieke producten verkoopt. Zelfs als je product of dienst niet digitaal te verkopen is (bv. een massage), kan je je bedrijfsproces digitaliseren door online marketing te voeren, of een online platform te gebruiken. Je kan klanten bijvoorbeeld ook online laten reserveren en/of laten betalen voor hun massagesessie, ook al moeten ze naar een fysieke locatie komen om van de massage te genieten. Dit alles zijn voorbeelden van verschillende soorten digitaal zakendoen.
Hoe begin je aan digitaal zakendoen?
Zoals reeds gezegd, implementeert men digitaal zakendoen meestal niet van de ene op de andere dag. Het gaat over een proces dat uit vele, kleinere stappen bestaat en zo een evolutie teweegbrengt in je onderneming. De beste aanpak is om de veranderingen op een weloverwogen manier uit te voeren. Daarom kan je best de hieronder beschreven stappen volgen, voordat je besluit om tot digitalisatie over te gaan.
Stap 1: Voer een grondig marktonderzoek uit
Of je nu een volledig nieuw, 100% digitaal bedrijf wilt opstarten, of een nieuw kanaal wilt toevoegen aan je reeds bestaande onderneming, alles begint met je industrie en niche grondig te leren kennen. Eerst en vooral moet je een gedetailleerd marktonderzoek uitvoeren, zodat je weet waar je je aan waagt, wie je concurrenten zijn, wat de specifieke regelgeving is in je industrie, enz. Indien je statistieken kan inkijken over klantervaringen en -trends in je branche, is dat zeker ook aangeraden. Uit CSAT-onderzoeken binnen je industrie kun je bijvoorbeeld afleiden wat de belangrijkste factoren zijn voor tevreden klanten, en hierop inspelen.
In dit marktonderzoek kan je kijken naar de algemene omgeving waarin je digitaal bedrijf gaat opereren, maar ook naar specifieke best practices, concurrenten die het goed doen, enz. Zo kan je een beter beeld vormen over de plaats die jij in je niche wilt innemen, en wat eventueel je competitieve voordelen kunnen worden. Het is ook handig om in deze fase onderzoek te doen naar programma’s en tools die je in je bedrijf zal willen integreren, afhankelijk van de maat van je bedrijf. Zo zal je bijvoorbeeld bij het invoeren van digitale handel ook een klantenservice nodig hebben, waarvoor je zeer waarschijnlijk een software-oplossing nodig zal hebben die je helpt de klanten te ondersteunen na de aankoop.
Stap 2: Registreer je bedrijf voor digitale handel
Voordat je begint, moet je ook goed de lokale en nationale regelgeving over e-commerce en digitale handel nalezen. Zo ben je er zeker van dat alles legaal en van een leien dakje verloopt, en je later niet in de problemen komt met de belastingdienst of toezichthouders. Indien je een volledig nieuw bedrijf opstart, moet je je in Nederland bijvoorbeeld aanmelden als zelfstandige, als je dat nog niet was. Je moet ook een bedrijf oprichten indien je je persoonlijke aansprakelijkheid wilt beperken.
Indien je reeds een fysieke handel hebt, zullen veel van deze acties onnodig zijn. Toch moet je je ook als digitaal ondernemer aanmelden, zodat de administratie van je land op de hoogte is dat je ook aan digitale handel doet. Soms zijn er extra of verschillende regels voor digitaal zakendoen dan voor fysieke handel.
Stap 3: Maak een business plan
Voordat je een bedrijf tot leven brengt, is het altijd goed om een duidelijk plan te hebben over hoe je dit gaat doen. Een business plan is daar het perfecte begin van. Hierin ga je tot in detail beslissen over de missie van je bedrijf, de operationele processen, hoe je marketing wilt aanpakken, hoeveel budget er nodig is voor de opstart, etc.
Het business plan is een soort van handleiding die je gaat opstellen, zodat je tijdens het uitvoeren een leidraad hebt. Dit plan kan je natuurlijk altijd aanpassen, maar het is een soort van houvast tijdens de woelige periode die de opstart van een nieuwe onderneming inhoudt. Indien je reeds een bedrijf runt, maar digitaal zakendoen aan je kanalen wilt toevoegen, moet je business plan natuurlijk ook herschreven en uitgebreid worden. In een optimaal business plan is er ook plaats voor het beschrijven van de extra diensten die digitale handel met zich meebrengt, zoals de klantenservice bijvoorbeeld.
Stap 4: Maak een website – en je bedrijf is klaar voor digitale handel!
Om je producten of diensten aan de man te brengen, zal je een website nodig hebben. Dit kan een website zijn die je zelf creëert en host, of via een verkoopplatform zoals Shopify, bijvoorbeeld. Dit is de virtuele winkelraam van je onderneming. Zorg er dus voor dat alles tot in de puntjes is uitgewerkt. Je website is vaak een van de eerste indrukken die virtuele klanten van je bedrijf zullen hebben, en is dus een belangrijk element van je business plan.
